Za nami 19 już edycja Ogólnopolskiego Sympozjum Agroturystycznego, wydarzenia jednoczącego różne środowiska związane z turystyką wiejską z całego kraju. Konferencja odbyła się w dniu 10 grudnia 2021 roku w Krakowie i jak zwykle była okazją do wzajemnego dzielenia się ideami płynącymi ze świata nauki i doradztwa oraz doświadczeniami wynikającymi z praktyki branży agroturystycznej.
Ze względu na ograniczenia wynikające ze stanu epidemii XIX Ogólnopolskie Sympozjum Agroturystyczne odbyło się w formule hybrydowej z transmisją za pośrednictwem internetu dla zalogowanych uczestników.
Okazją do wymiany doświadczeń na Sympozjum były trzy debaty tematyczne:
Debata 1: Agroturystyka i turystyka wiejska w kontekście kryzysu wywołanego pandemią COVID-19
Paneliści (od lewej): dr inż. Michał Szanduła – Katedra Antropologii Kulturowej Wydziału Filozoficznego Akademii Ignatianum w Krakowie, , Łukasz Kmita Wojewoda Małopolski, Dominik Pasek - dyrektor Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, dr Paulina Winiarska – wicedyrektor Instytutu Dziennikarstwa Akademii Ignatianum w Krakowie, Wiesław Czerniec – prezes Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”
Oś debaty stanowiły wyniki badań na temat wpływu pandemii SARS-CoV-2 na turystykę wiejską i agroturystkę w województwie małopolskim, przeprowadzonych w roku 2020 po pierwszym w okresie pandemii sezonie turystycznym przez Akademię Ignatianum we współpracy z Centrum Doradztwa Rolniczego Odział w Krakowie i Małopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Karniowicach. Badania wykazały, że w warunkach pandemicznych obostrzeń wieś obroniła swoją pozycję jako atrakcyjne miejsce wypoczynku, jednak pomimo wzrostu zainteresowania turystyką krajową, kwaterodawcy odnotowali spadek liczby turystów w porównaniu z analogicznym sezonem poprzedniego, czyli 2019 roku (76,4% badanych). W dyskusji zwrócono uwagę na pożądane kierunki rozwoju agroturystyki po przewidywanym odwróceniu się korzystnych w czasie epidemii trendów w zakresie wyboru destynacji turystycznych oraz na bariery w korzystaniu przez rolników ze wsparcia w ramach rządowych Tarcz Antykryzysowych.
Debata 2: Agroturystyka i turystyka wiejska w kontekście polskiego dziedzictwa kulinarnego
Paneliści (od lewej): dr Krzysztof Duda – dyrektor Instytutu Zootechniki PIB, Piotr Lenart – ekspert kulinarny, Szlak krajoznawczo-kulinarny „Niech Cię Zakole”, dr inż. Piotr Moskała – Instytut Zootechniki PIB w Krakowie, dr hab. profesor AIK Janusz Smołucha – kierownik Katedry Historii Kultury Wydziału Filozoficznego Akademii Ignatianum w Krakowie, Krzysztof Jabłoński – kierownik Zespołu Rolnictwa, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Dyskusja toczyła się wokół funkcji lokalnego dziedzictwa w działaniach marketingowych gospodarstw agroturystycznych na rynku usług w kontekście przełamywania skutków kryzysu Covid-19, jak również ogólnie udziału w rozwoju obszarów wiejskich. Podkreślono i poparto przykładami krajowymi z regionu Zakola Dolnej Wisły oraz zagranicznymi z regionu Marche we Włoszech, znaczenie tradycji kulinarnych w zachowaniu i kreowaniu tożsamości regionu oraz elementu budowania marki turystyki wiejskiej. Zwrócono także uwagę na ważne miejsce bioróżnorodności i zachowania ras rodzimych w zasobach lokalnego dziedzictwa.
Debata 3: Agroturystyka i turystyka wiejska w kontekście rolnictwa wielofunkcyjnego i turystyki społecznej.
Paneliści (od lewej): prof. dr hab. Czesław Nowak – Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Jerzy Adam Radoń – dyrektor Małopolskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Krakowie, dr Krzysztof Duda – dyrektor Instytutu Zootechniki PIB, dr Ryszard Kamiński – dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Debata toczyła się wokół kwestii wielofunkcyjności obszarów wiejskich i nowych, obiecujących specjalizacji gospodarstw agroturystycznych powiązanych z rolnictwem społecznym i profesjonalnymi usługami w zakresie opieki, terapii czy edukacji. Przywołane zostały przykłady Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych oraz gospodarstw opiekuńczych w województwie kujawsko-pomorskim. Tym samy podkreślono społeczną misję jaką do spełnienia mają rolnictwo i turystyka.
W przerwach pomiędzy debatami prezentowane były wybrane, powiązane tematycznie produkcje filmowe zrealizowane w roku 2021 przez Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie:
⦁ film „Agroturystyka w czasie Covid – 19. Dobre praktyki.”
⦁ film z cyklu „Nowoczesne tradycje kulinarne” odc. 10 pt. „Tradycje roku obrzędowego – jesień/zima”
Te i ponad 20 innych filmów z roku 2021 można oglądać na kanale YouTube Działu Rozwoju Obszarów Wiejskich CDR https://www.youtube.com/user/CDRkrakow.
W trakcie XIX Ogólnopolskiego Sympozjum Agroturystycznego ogłoszono także laureatów konkursu „Bezpieczna kwatera” zorganizowanego przez CDR O/Kraków we współpracy z Polską Federacją Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”. Celem konkursu była identyfikacja i upowszechnienie dobrych praktyk w zakresie wdrożenia w wiejskiej bazie noclegowej działań związanych z podwyższonymi standardami epidemiologicznymi a także wszelkimi działaniami polegającymi na dostosowania oferty do nowej sytuacji wynikającej z pandemii COVID-19 oraz wymagań prozdrowotnych turystów. Laureaci konkursu osobiście uczestniczyli w konferencji i odebrali nagrody oraz dyplomy. Prezentacje nagrodzonych obiektów są dostępne na stronie konkursu https://www.facebook.com/odpoczywajnawsi/
Uczestnicy XIX Ogólnopolskiego Sympozjum Agroturystycznego wyrazili nadzieję, że kolejna XX Jubileuszowa konferencja planowana w roku 2023 odbędzie się bez przeszkód w formie stacjonarnej a pandemia Covid-19 będzie już wtedy dla wszystkich tylko odległym wspomnieniem.
***
Ogólnopolskie Sympozjum Agroturystyczne jest organizowanym od roku 1993 wydarzeniem cyklicznym, stanowiącym forum integracji środowisk skupionych wokół rozwoju turystyki wiejskiej oraz miejsce wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy nauką, instytucjami publicznymi i praktyką. Współorganizatorami XIX Sympozjum byli wraz z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie - Fundacja PATRONUS ANIMALIUM Instytutu Zootechniki PIB w Krakowie oraz Polska Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”.
Konferencja została dofinansowana z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 w ramach Planu Operacyjnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich lata 2020-2021.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
--------------------------------------------------------------------
Elżbieta Kmita-Dziasek
Dział Rozwoju Obszarów Wiejskich
Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie