Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie w ramach Planu Operacyjnego KSOW na lata 2024-2025 zorganizowało w dniach 30.09 – 4.10.2024 r. szkolenie wyjazdowe do Słowenii pt.: „Kobiecą dłonią, czyli rośliny wielofunkcyjne w rozwoju gospodarstw wiejskich”. W wizycie wzięli udział specjalistki i doradcy zatrudnione w jednostkach doradztwa rolniczego, przedstawicielki nauki, organizacji pozarządowych i kół gospodyń wiejskich, kobiety prowadzące zagrody edukacyjne i gospodarstwa agroturystyczne, przedsiębiorczynie.
Szkolenie miało na celu podniesienie wiedzy na temat wykorzystania roślin w rękodziele, florystyce oraz zagospodarowaniu przestrzennym oraz promocje proekologicznych i przedsiębiorczych działań na przykładzie dobrych, innowacyjnych praktyk i holistycznych przykładów w wykorzystaniu roślin, w tym ziół i kwiatów ze szczególnym uwzględnianiem potrzeb kobiet.
Problematyka szkolenia wpisuje się w politykę Komisji Europejskiej dotyczącą wsparcia kobiet i Europejskiego Zielonego Ładu. W Programie współpracy rozwojowej na lata 2021-2030 „Solidarność dla rozwoju” ujęto: „Cele zrównoważonego rozwoju wskazują na ogromną rolę kobiet w ulepszaniu świata oraz podkreślają, że ich działalność i zdolności konsolidacyjne są kluczem do rozwiązania globalnych problemów." Operacja wpisuje się w cele WPR na lata 2023-2027 i założenia interwencji Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (KPS) mające na celu Promowanie zatrudnienia, wzrostu, równości płci, w tym udziału kobiet w rolnictwie, włączenia społecznego i rozwoju lokalnego na obszarach wiejskich, w tym biogospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonego leśnictwa – 8 cel szczegółowy Planu. Kobiety odgrywają kluczową rolę w rozwoju i wzroście gospodarczym społeczności wiejskich Unii Europejskiej. Niestety, ich kluczowa rola jest zbyt często niewidoczna, a kobiety wiejskie nadal napotykają większe trudności niż mężczyźni w utrzymaniu i w dostępie do stabilnego zatrudnienia oraz uczestnictwie w procesach decyzyjnych. Realizacja operacji pozwoli na upowszechnienie wiedzy i przykładów związanych z wykorzystaniem uprawy roślin do produkcji żywności, w zdobnictwie, jako prozdrowotne i odżywcze oraz podejmowania działalności przetwórczej, rozwoju małych gospodarstw i tworzenia i rozwoju działalności gospodarczej m.in. w ramach podejścia LEADER na obszarach wiejskich oraz ochronę środowiska.
Zrealizowane punkty programu:
A) Dobre przykłady wykorzystania i zastosowania roślin wielofunkcyjnych w rozwoju obszarów wiejskich.
1) Dom ekologiczny Na Razpotju – rodzinny butikowy hotel z długoletnią tradycją, obecnie w posiadaniu trzeciego pokolenia jednej rodziny, która pełna szacunku do natury i zrównoważonym rozwoju, prowadzi dom zgodnie z zasadami permakultury.
https://logarska-narazpotju.si/
2) Słoweński Instytut Leśnictwa - publiczny instytut badawczy o znaczeniu krajowym, który prowadzi badania podstawowe i stosowane dotyczące lasów i krajobrazów leśnych, ekosystemów leśnych, ekologii dzikiej przyrody, łowiectwa, gospodarki leśnej i innych zastosowań zasobów i usług, jakie zapewniają lasy. Wiedza naukowa z tych dziedzin pomaga w dalszych badaniach nad bioróżnorodnością lasów i jej zarządzaniem w odniesieniu do zmiany klimatu.
3) Organiczne gospodarstwo turystyczne Ramšak – Podolševa – otwarte w 2002 roku. Działają zgodnie z naturą w rodzinnej atmosferze. Gospodarstwo położone jest na wysokości 750 m n.p.m. działa w oparciu o leśnictwo, hodowlę zwierząt gospodarskich, hodowlę bydła mlecznego, ogrodnictwo. Oferta kulinarna gospodarstwa jest różnorodna i ekologiczna, opierająca się na tradycyjnych potrawach. Gospodarstwo jest pod kontrolą ekologiczną od 1999 roku i posiada certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Używają europejski znak żywności ekologicznej.
https://www.tk-ramsak.com/en/accommodation
4) Rodzinny kurort Ribno Alpine Resort - ośrodek znajduje się w pobliżu Bledu. Położenie na końcu idyllicznej wioski, na skraju lasu świerkowego, zachwyci każdego, kto chce cieszyć się spokojem i relaksem na łonie natury. I każdego, kto lubi być aktywny, ponieważ okolica oferuje wiele możliwości uprawiania sportów na świeżym powietrzu. Do wyboru są trzy różne możliwości zakwaterowań i doświadczeń.
5) Gospodarstwo rolne Kmetija Perk - gospodarstwo położone na wysokości 1230 m n.p.m. na granicy z Austrią zajmuje się leśnictwem, hodowlą zwierząt, stolarstwem i pszczelarstwem. Prowadzone jest przez siedmioosobową rodzinę Perk, wysoko nad doliną Logarska. Niezależna farma założona w 1426 roku. Rodzina Perk od lat przestrzega zasad rolnictwa ekologicznego włączająca swoje produkty do swojej oferty kulinarnej.
6) Gospodarstwo rolne Kuren - gospodarstwo charakteryzujące się przygotowywaniem wybornego słoweńskiego jedzenia. Na farmie znajdują się zwierzęta. Gospodarze prowadzą spotkania dla grup wycieczkowych, dzieci i młodzieży. Gospodarstwo Kuren, z pięknym widokiem na region Lublany, położone jest na wzgórzu, otoczone łąkami i w pobliżu lasu, w odosobnionym miejscu. Gospodarze znani są z bogatej i różnorodnej oferty kulinarnej.
https://www.farmtourism.si/farm/kuren
7) Stowarzyszenie Društvo ANBOT Piran - Działania Towarzystwa skupiają miłośników dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, mają na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego. Ich działania obejmują osoby, które są świadome znaczenia uczenia się przez całe życie, kontaktów międzypokoleniowych i rozszerzania wolontariatu. Stowarzyszenie jest znane z organizacji targów antyków, rzemiosła domowego i darów natury w Piranie, prowadzenia kół naukowych, takich jak Restaurowanie, Istryjskie Wiklinowe Kosze, Mozaika, Kaligrafia, Dekoracje Uliczne, wystawy tematyczne, wydarzenia specjalne w Dniach Europejskiego Dziedzictwa Kulturowego w Piranie oraz różne zajęcia dla dzieci i młodzieży, a także dorosłych.
https://www.facebook.com/profile.php?id=100078507259078
B) Przykład międzynarodowego projektu skierowanego do kobiet mający na celu zrównoważoną przyszłość poprzez podkreślenie roli kobiet w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
1) Projekt FLIARA – ma na celu zwiększenie zrozumienia potrzeb i wyzwań, przed którymi stoją kobiety prowadzące innowacyjne praktyki w zakresie środowiska i rozwoju obszarów wiejskich w rolnictwie i na obszarach wiejskich w UE.
https://fliara.eu/, www.uni-lj.si
Raport z szkolenia (opracowany przez uczestniczki wyjazdu) do pobrania: TUTAJ
Wizyta została oceniona bardzo wysoko, a uczestnicy wyrazili opinie, że zostali zainspirowani do działań po wizytach w poszczególnych miejscach oraz nadzieję, że tego typu szkolenia będą kontynuowane w przyszłości.
W ramach projektu zaplanowane są jeszcze dwa wydarzenia edukacyjne w 2024 i 2025 w Polsce w woj. śląskim oraz cykl filmów promujących kobiecą przedsiębiorczość.
Instytucje/Podmioty biorące udział w szkoleniu
- Agroturystyka Skrawek nieba
- Centrum Doradztwa Rolniczego O/Brwinów O/Kraków O/Poznań
- Fundacja Laboratorium Inspiracji Społecznych
- Gospodarstwo agroturystyczne Dom w Zielonej Dolinie
- Gospodarstwo rolne Daniele i przyjaciele
- Koło Gospodyń Wiejskich Marysieńki
- Kwiaciarnia artystyczna „Twoje emocje”
- Lokalna Grupa Działania Nad Białą Przemszą
- Małopolski Mazowiecki Podkarpacki Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
- Stowarzyszenie Sandomierski Szlak Jabłkowy
- Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
- Zagroda edukacyjna Chlebowa Chata
- Zagroda edukacyjna Zielony Wulkan
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Karolina Boba, DROW