W dniach 14-21 września 2018 roku Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie zrealizowało wyjazd studyjny do Czech, Niemiec, Austrii i Włoch w ramach projektu „Europejskie przykłady porozumień rolników w zakresie sprzedaży bezpośredniej”. Operację współfinansowano w ramach Planu Operacyjnego Jednostki Regionalnej Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Małopolskiego na lata 2018 – 2019.

Celem głównym projektu było wsparcie w zakresie rozwoju działalności wytwórczej gospodarstw rolnych i organizacji łańcucha dostaw produktów żywnościowych poprzez prezentację dobrych praktyk krajów zagranicznych.

Cele szczegółowe dotyczyły:

• Promowania krótkich systemów sprzedaży żywności wytworzonej w gospodarstwie rolnym.
• Promowania współpracy w ramach dystrybucji żywności lokalnej w łańcuchach dostaw.
• Wspierania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich przez podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności w obszarze małego przetwórstwa lokalnego i form dystrybucji żywności.

W wyjeździe studyjnym uczestniczyło 35 osób z terenu województwa małopolskiego: przedstawiciele CDR, przedstawiciele partnerów projektu, przedstawiciele MODR, jednostek naukowych, rolniczych związków zawodowych, organizacji pozarządowych działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, rolników i samorządu lokalnego. Ponadto połowa uczestników była w wieku do 35 roku życia i z obszarów wiejskich.

W trakcie wyjazdu zostały zaprezentowane przykłady funkcjonowania małego przetwórstwa z dystrybucją produktów i organizacją rynków zbytu, w tym działań partnerskich na rzecz tworzenia systemów sprzedaży produktów żywnościowych. Przeprowadzone zostały wizyty w gospodarstwach rolnych specjalizujących się w rożnych kierunkach produkcji, w tym, produkcja mleka i przetworów mlecznych (serów, jogurtów, lodów), produktów mięsnych, przetwórstwo dyni, produkcja oliwy i przetworów z oliwek, przetwórstwo jabłek, produkcja wina. Sprzedaż produktów wytworzonych w gospodarstwach rolnych odbywa się różnymi kanałami: sprzedaż we własnym sklepie stacjonarnym i internetowym, sprzedaż do innych punktów sprzedażowych/sklepów rolnych oraz lokali gastronomicznych, sprzedaż z automatów, własna lodziarnia na terenie gospodarstwa, sprzedaż na lokalnych rynkach i z pojazdów mobilnych, promocja i sprzedaż poprzez wspólne działania w ramach konsorcjów.

Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z działalnością konsorcjów rolników zrzeszonych pod jedną marką oraz funkcjonowaniem ciekawych inicjatyw i systemów znaków regionalnych w różnych krajach, m.in.: W Czechach: Stowarzyszenie znaków regionalnych/Asociace regionálních značek, Oznaczenie „Regionální potravina“, W Niemczech: Społeczność „Regionalbuffet”, System zbiorowych zakupów w gospodarstwie/”Einkaufen Auf Dem Bauernhof”; W Austrii: Sieć „Lody z gospodarstw rolnych”/„Bauerhof-Eis”, „Dobre z gospodarstw rolnych”/Gutes vom Bauernhof oraz marka regionalna „Genuss Region”, Działalność zrzeszenia mleczarskiego „KASLAB'N”, Styryjska Droga Jabłkowa/Steirische Apfelstraße; We Włoszech: Konsorcjum producentów jabłek „Melinda”/Consorzio Melinda, Konsorcjum producentów sera parmeńskiego/Consorzio del Formaggio Parmigiano Reggiano, Konsorcjum producentów szynki parmeńskiej/Consorzio del Prosciutto; Inicjatywa „Km zero”, System ochrony oznaczeń geograficznych UE; Funkcjonowanie zrzeszeń rolników toskańskich, w tym producentów oliwy z oliwek i wina – Szlak wina na Wzgórzach Eugenejskich/ Strada del vino Colli Euganei, Konsorcjum ochrony oliwy z oliwek Extra Virgin z regionu Veneto/ Consorzio di Tutela Olio Extravergine di Oliva Veneto, Konsorcjum producentów wina z regionu Chianti/ Consorzio del Vino Chianti Classico.
Podczas wyjazdu odbyły się spotkania z przedstawicielami poszczególnych krajów, podczas których została omówiona tematyka funkcjonowania sprzedaży bezpośredniej z gospodarstw rolnych z uwzględnieniem inicjatyw na rzecz promocji i tworzenia kanałów dystrybucji lokalnej żywności. Miały miejsce następujące spotkania:

• Czechy: Spotkanie z przedstawicielem Lokalnej Grupy Działania i jednocześnie doradcą w Ministerstwie Rolnictwa;
• Niemcy: Spotkanie z członkiem Bawarskiego Związku Rolników;
• Włochy: Spotkanie z przedstawicielami Izby Handlowej w Padwie oraz Stowarzyszenia Rolników i Przedsiębiorców Coldiretti;
• Austria: Spotkanie z Landową Styryjską Izbą Rolniczą w Grazu.

W ramach projektu zostanie wydana broszura opisująca wizytowane podmioty oraz ciekawe inicjatywy i systemy sprzedażowe funkcjonujące w danym kraju. Zgromadzone przykłady mogą stać się inspiracją do tworzenia innowacyjnych projektów w zakresie prowadzenia produkcji żywności i tworzenia przedsięwzięć na rzecz sprzedaży bezpośredniej.
Partnerzy projektu: Stowarzyszeniem Centrum Edukacji Tradycja i Współczesność, Piotr Rachwał Konferencje Naukowe, Sprzedaż nasion.

Klaudia Kieljan CDR O/Kraków

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja wspófinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020