W dniu 9.12.1029 r. w siedzibie Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie odbyło się szkolenie pn. „Działania opiekuńcze i terapie rolnicze – rozwiązania funkcjonalne” zorganizowane przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie.
W szkoleniu uczestniczyli rolnicy, mieszkańcy obszarów wiejskich, a także przedstawiciele Stowarzyszenia Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego, przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego oraz pracownicy Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Celem szkolenia było zdobycie podstawowej wiedzy na temat koncepcji gospodarstwa społecznego, w tym w szczególności programu działań i terapii, które mogą być realizowane w jego ramach. Działania opiekuńcze i terapie rolnicze mogą być realizowane w gospodarstwie rolnym w ramach tzw. rolnictwa społecznego. Ideę rolnictwa społecznego można rozumieć jako rozwój rolnictwa wielofunkcyjnego w wymiarze świadczenia usług społecznych. W innym ujęciu jest to wykorzystywanie zbioru takich praktyk rolniczych, które mogą wpłynąć na poprawę sytuacji życiowej jednostki (lepsze samopoczucie, poprawa stanu zdrowia, włączenie społeczne, włączenie zawodowe).
W części pierwszej spotkania zaprezentowano koncepcję tworzenia programów działań w gospodarstwie społecznym poprzedzonego analizą zasobów gospodarstwa i opracowaniem planu rozwoju gospodarstwa społecznego. Oprócz praktycznych przykładów gospodarstw społecznych, zaprezentowano także galerię różnorodnych działań, które mogą odbywać się w takim gospodarstwie. Wskazano na programy oparte na obserwacji natury; programy oparte na uprawie roślin; programy terapii z udziałem zwierząt; laboratorium oparte na przetwórstwie żywności; pracownię opartą na wiejskim rzemiośle i sztuce; pracownię opartą na tradycyjnych zawodach i umiejętnościach; warsztaty wykorzystujące sprzęt i maszyny rolnicze.
Rozwinięciem pierwszej części było zaprezentowanie hortiterapii jako konkretnego przykładu terapii zajęciowej wykorzystującej rośliny i prace w ogrodzie, która sprawdza się jako przykład zajęć w gospodarstwie społecznym. W trakcie szkolenia uczestnicy otrzymali wiązankę czterech gatunków roślin – cisa pospolitego, świerka kłującego, berberysu zwyczajnego oraz wierzby płaczącej. Na ich podstawie omówiono prawidłowy dobór roślin do zajęć terapeutycznych oraz podkreślono wartość sensoryczną każdego z gatunków.
Trzecim elementem szkolenia było określenie potencjału powstawania gospodarstw społecznych i opiekuńczych na bazie doświadczeń projektowych z innych regionów Polski. Po krótkim przedstawieniu założeń, została przeprowadzona dyskusja, w trakcie której została wyrażona chęć podjęcia inicjatywy również w województwie śląskim.